Inhoudsopgave

1. Waarom, hoe en wat stress?
2. Stress en onze hormonen
3. Stress mindset 1 of 2
4. Verander je mindset
5. AVA-ZZ model, de tool voor het voorkomen van klachten
6. Blijf je toch klachten ervaren?
7. Bedankt

Zo voorkom jij klachten door stress

Stress, iedereen die ervaart het. De ene kortstondig, de andere langdurig, de ene heeft er last van, de andere niet. Echter is in geen van deze gevallen de stress slecht. Dat ga ik je vandaag uitleggen. 

En ook vertel ik jou hoe jij ervoor zorgt dat je geen klachten meer gaat ervaren door stress.

Om stress wat beter te begrijpen neem ik je kort mee in het verleden, terug naar onze voorouders. 

“Plots sprong er een roofdier uit de bosjes achter ons. De wandeling werd plots een overlevingstocht. Het was hij of wij. Diep van binnen voelde we de adrenaline omhoog komen. Wat gaan we doen? Vechten of vluchten? Het werd het tweede, zo snel als wij konden renden we voor ons leven. Met succes. Na een paar minuten waren we het roofdier kwijt. Wat een geluk dat we net nu die extra adrenaline kregen. We hebben het overleefd.” 

Spannend hé, toen ik dit schreef dacht ik echt even dat ik achterna gezeten werd en ik voelde ook mijn ademhaling omhoog gaan en mijn adrenaline aangemaakt worden. Toch is deze situatie helemaal niet meer van nu. We maken vrijwel nooit zo een gelijkwaardige situatie mee. De stress die wij vandaag de dag kennen en herkennen moet je dan ook anders gaan zien. 

Waarom, hoe en wat stress?

Dus, waarom ervaren we stress? Dit doen we omdat we een uitdaging in ons leven tegenkomen. Noem bijvoorbeeld een deadline op werk. Als iets over een maand of 3 klaar moet zijn is de druk nog niet zo hoog, het levert dus weinig tot geen stress op. Zijn we in de laatste week, dan gaan de stress bellen ineens rinkelen. Het moet wel af voor de afgesproken deadline. Het enige wat dit doet is ons lichaam een signaal geven dat we actief moeten worden. Dit is een natuurlijk proces van het aanmaken van adrenaline bij stress, het maakt ons scherper en meer alert. Tot, als dit langer duurt, cortisol aanmaken om ons door deze situatie heen te helpen. 

Om ons te helpen dus. Waarom zijn er dan zoveel mensen die klachten ervaren? Daar kom ik later op terug.

Want hoe ervaar je stress en wat voel je? Dit kan namelijk op veel manieren. Denk nog eens aan die deadline. Als de spanning opbouwt kan je de volgende dingen gaan merken. Een hoge ademhaling, door de borst en soms via de mond. Je gaat er regelmatig wat minder goed door slapen, je lichaam blijft namelijk aan staan en komt moeilijk tot rust. Je voelt je opgejaagd, ervaart een opgeblazen gevoel na het eten, hoofdpijn, een vermoeid lichaam zonder dat je echt gesport hebt. 

Maar Remco, is stress dan niet slecht, nee zeker niet. De mate waarmee jij omgaat met stress is belangrijk. 

Stress en onze hormonen

Je hebt het al gelezen, twee van de meest actieve hormonen in tijden van stress zijn:

1. Adrenaline, noem het hormoon dat actief wordt in tijden van korte acute stress. Denk hier bijvoorbeeld aan ineens het woord krijgen tijdens een belangrijke vergadering. Je voelt de spanning, ademhaling gaat omhoog. Zodra je klaar bent zakt dit gevoel weer weg en voel je jezelf weer rustiger.
2. Cortisol, noem het hormoon dat actief wordt in tijden van langdurige stress. Denk aan lange tijd aan een grote opdracht werken die af moet zijn, anders zitten er consequenties aan vast. Je voelt je langdurig prikkelbaar, dit kan leiden tot gejaagd voelen, slecht slapen, minder goed eten, hoofdpijn en meer vervelende klachten.

1 hormoon vergeten we in deze. En dat is het hormoon DHEA, dit is de tegenhanger van cortisol.

Cortisol is een katabool hormoon dat ons lichaam afbreekt, katabool betekent afbrekend. DHEA is de tegenhanger van cortisol en dus een anabool hormoon, anabool staat voor opbouwend. Het brengt ons lichaam weer in balans. Je ervaart letterlijk door je mindset al aan te passen dat de hoeveelheid cortisol minder wordt en dhea meer wordt geproduceerd. Het maakt je brein rustiger. 

Stress mindset 1 of 2

We kennen twee stress mindsets, de ene is stress is slecht en de andere is stress ontwikkeld mij. De keuze die jij maakt, geeft al aan hoeveel cortisol of dhea er wordt geproduceerd. Dus ook hoe jij je voelt in zo een situatie.

Even op een rijtje: 

1. Stress mindset 1: Stress is slecht
   1. We komen de oorzaak van stress minder vaak onder ogen, we vermijden het liever. 
   2. De focus ligt vaak op het wegstoppen van gevoelens die met stress te maken hebben in plaats van het aanpakken van de oorzaak.
   3. We vallen vaker terug op verslavende middelen om te ontsnappen aan de stress.
   4. We lopen weg van elke relatie, rol of doel die de stress veroorzaakt.

Niet heel positief te noemen, toch ervaart bijna 75% van de mensen die ik dit heb gevraagd dit als het gaat om stress. Vaak ook door niet zo goed te weten wat stress nu eigenlijk is en wat het doet. Gelukkig voor jou, heb ik je dit net uitgelegd.

2. Stress mindset 2: Stress ontwikkeld mij
   1. We accepteren eerder dat we in een stressvolle situatie zitten en dat het echt is.
   2. We hebben eerder een strategie om de oorzaak van stress aan te pakken.
   3. We zoeken eerder informatie, hulp en volgen advies op.
   4. We nemen stappen om de oorzaak te veranderen/verhelpen.
   5. We proberen het beste van de situatie te maken door het meer te zien als iets positiefs, of gebruiken het als een mogelijkheid om te groeien.

Dit klinkt al een heel stuk positiever. Toch ziet maar 25% van de mensen die ik dit heb gevraagd stress als ontwikkelend.

Denk nog eens na over cortisol en dhea. Cortisol kan ons negatieve klachten laten ervaren als het langdurig aanwezig blijft en we dit niet in balans brengen. Als je nu kijkt naar stress mindset 1, dan zie je al snel dat alles wat je doet negatieve acties zijn waardoor ons lichaam alleen maar meer cortisol gaat aanmaken, terwijl wij ons het hormoon dhea zo hard nodig hebben.

Kijk je naar mindset 2 en dan voornamelijk puntje e dan doen we 1 groot punt anders. Dat is stress zien als iets positiefs. Dat maakt op zijn beurt weer meer dhea aan waardoor ons lichaam meer in balans komt en wij minder klachten gaan ervaren.

En wat wil je in tijden van stress, geen extra overbodige klachten, de drukte is al een probleem op zichzelf. 

Ook het accepteren van de situatie is een hele belangrijke. Als je dit niet kan, dan ga je uiteindelijk zeiken en zeuren over de situatie wat weer meer stress gevoel tot gevolg heeft.

Verander je mindset

Je begrijpt het al, je mindset aanpassen is een hele grote stap tot het verbeteren van jouw gezondheid. 

Ik zei aan het begin al, zo voorkom jij klachten door stress. En dat is ook zo. De mensen die ik hiermee heb geholpen en die hun stress mindset zijn gaan trainen ervaren minder klachten dan daarvoor en voelen dat ze de stress beter onder controle hebben.

Is het dan zo makkelijk? Nee, helaas. Je stress mindset trainen is net als het trainen van je spieren, het heeft tijd, herhaling en aandacht nodig om echt te veranderen.

Ik heb een mooi manier van denken ontworpen, waardoor je in tijden van stress goed kan blijven nadenken of je de juiste keuze blijft maken en de juiste stress mindset erbij pakt.

AVA-ZZ model, wees een dappere leeuw

Deze tool is dé manier om in tijden van stress de juiste mindset te pakken. Je kan dit overigens overal toepassen. Zelfs voor gesprekken die je hebt met vrienden, thuis, met je kinderen, sporten, alles waar je een uitdaging voor je kiezen krijgt. 

Mensen die mij wat beter kennen die zullen de twee kanten en denkbeelden herkennen.

Wat je wil in tijden van stress is in je kracht blijven staan, zodat je beter kan omgaan met de stress.

Wat is nu een krachtig dier die altijd vanuit kracht komt en gezien wordt als de koning van de jungle? 

Yes, de leeuw. Ik omschrijf hem in deze als de dappere leeuw. 

Daar tegenover staat een dier die in mijn geval mijn leven kan saboteren. Jouw mol! 

Waarom gebruik ik deze dieren in deze tool? Ik ga het je nu uitleggen. Denk nog even terug aan wat ik al eerder zei, zo voorkom jij klachten door stress.

Als je een uitdaging, stress situatie, voor je kiezen krijgt dan kan het AVA-ZZ model uitkomt bieden. 

Het staat voor: 

A = Accepteren

V = Veranderen

A = Afscheid nemen

ZZ = Zeiken en zeuren

De AVA zijn je dappere leeuw keuzes en de ZZ is als jouw saboteur om de hoek komt kijken, jouw mol. 

Laten we dit aan de hand van een voorbeeld aan je uitleggen. Dit is iemand die ik heb begeleid en waar de uitkomst enorm mooi is. 

Je werkt al een tijdje in hetzelfde bedrijf, dag in dag uit begin je om dezelfde tijd, je doet dezelfde werkzaamheden en je werkt met dezelfde mensen of managers. Na verloop van tijd neemt de drukte op werk toe. Er wordt meer van je verwacht, andere collega’s doen net niet zo goed hun best wat leidt tot irritaties. Je voelt je wat meer gejaagd, je hebt regelmatig last van hoofdpijn en je slaapt hierdoor slechter. Ook thuis merk je dat de druk en de stress in negatieve mate de overhand begint te nemen. 

Burn-out? Nee dat nog niet, maar wel een situatie die, als dit zo doorgaat kan leiden tot problemen. 

Op zo een moment is het goed om het AVA-ZZ model er overheen te leggen. Stel jezelf de volgende vragen:

1. Kan ik de situatie A accepteren zoals die is? 
2. Kan ik de situatie V veranderen zodat ik er minder last van heb?
3. Moet ik A afscheid nemen van de situatie?

Als je de situatie niet kan accepteren of veranderen dan zit er maar 1 ding op, afscheid nemen. Als je dit niet doet dan komt je saboteur, jouw mol, om de hoek kijken en ga je nog meer zeiken en zeuren over de situatie. 

Wat een rot collega’s heb ik, ze moeten eens wat beter hun best doen. Pfff, zie je wel dat dit werk niks voor mij is. Na zoveel jaar in dienst zou je toch verwachten dat je wat meer dankbaarheid zou krijgen. Moet ik alweer zo vroeg op om dit werk te gaan doen. Ik meld me wel ziek voor een paar dagen, ik heb hier echt geen zin in. 

En voor je het weet zit je thuis en heb je echt geen zin meer in het werk en zie je weinig uitwegen meer.

Als je vanuit je kracht blijft komen en je kan de situatie accepteren, veranderen of afscheid nemen dan blijf je dicht bij jezelf, maakt de juiste keuze voor jou die ertoe leidt dat je er minder last van hebt. 

Zo heeft deze persoon er voor gekozen om ander werk te gaan doen. En wat denk je? Hij ervaart nu weer een lekker leven, voelt zich goed en heeft de situatie kunnen accepteren dat hij iets anders moet gaan doen.

Hij merkt nu ook al dat hij steeds vaker mindset 2 aan neemt en zich hierdoor veel sterker voelt. Geen slechte nachten meer, minder hoofdpijn, voelt zich fysiek sterker en in de thuissituatie is het ook weer leuker. 

Kom dus vanuit je dappere leeuw, vanuit je kracht en maak de juiste keuze. Ook dit is trainen en blijven ervaren wat dit doet met je. Je hebt altijd een keuze. 

Blijf jij toch klachten ervaren?

Natuurlijk is dit voor veel mensen niet het enige wat er aan bijdraagt dat je klachten weg gaan. Als dit zo is en je hebt toch nog veel last van de onderstaande klachten:

1. Hoofdpijn
2. Nek/schouder/rugpijn
3. Slecht slapen
4. Gejaagd gevoel
5. Opgeblazen gevoel
6. Vermoeide spieren
7. Lage energie

Dan heeft het mogelijk een andere oorzaak. Hier is snel achter te komen door de 6 domeinen vragenlijst in te vullen. Aan de hand daarvan kan ik je snel uitleggen waarom jij toch deze problemen kan blijven ervaren. 

Wil je dit graag weten? Lees dan dit blog en vul de vragenlijst in: https://unique-body.nl/6-domeinen-model/ 

Bedankt voor het lezen

Nu je aan het einde van dit blog bent gekomen wil ik je bedanken voor het lezen van dit blog. 

Ik wil je ook veel dappere leeuw momenten toe wensen en voorkom dat jouw mol het overneemt. 

Tot in een nieuw blog met meer interventies op het gebied van een betere gezondheid en optimale vitaliteit.

Groetjes,

Remco